خبرگزاري مهر
شنبه 19 اسفند 1402
....................
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «بحران آب و هوایی و پیمان نوین سبز جهانی؛ اقتصاد سیاسی نجات سیاره» شامل گفت‌وگوی انتقادی نوام چامسکی و رابرت پالین، به‌تازگی با ترجمه شهریار خوّاجیان توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۲۰ منتشر شده است.
نویسنده این‌کتاب، سی. جِی. پلی‌کرونیو، است که گفت‌وگوی نوآم چامسکی و رابرت پالین را ترتیب داده و متن آن را در قالب کتاب منتشر کرده است. این گفت‌وگو با هدف بررسی این‌مساله انجام شده که چگونه می‌توان نیرویی سیاسی ایجاد کرد تا یک پیمان نوین سبز جهانی به واقعیت تبدیل شود؟
سی. جِی. پلی‌کرونیو می‌گوید از آغاز شکل‌گیری نظم اجتماعیِ متمدنانه، بشر با انواع چالش‌های جدی و تهدیدات مرگبار مواجه بوده و نشانه‌ها می‌گویند بشر با بحرانی دست‌کم به شدتِ رکود بزرگ ۲۰۰۷-۲۰۰۹ و شاید قابل مقایسه با رکود دهه ۱۹۳۰ روبه‌روست، با یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های وجودیِ خود در زمینه تغییرات آب و هوایی. یعنی گازکربنیک و دیگر گازهای گلخانه‌ایِ محبوس در جوّ زمین، که نتیجه سوزاندن نفت و زغال‌سنگ و گاز طبیعی برای تولید انرژی‌اند، میانگین دما را در همه مناطق کره زمین بالا برده‌اند و می‌برند.
این‌مولف معتقد است برای رفع این‌بحران، یک راه‌حل پیش روست: یک پیمان نوین سبز جهانی. طبق این‌پیمان باید حداکثر ظرف ۳۰ سال استفاده از سوخت‌های فسیلی برای تولید انرژی را متوقف کرد و انرژی خورشیدی، بادی و دیگر منابع انرژی پاک تجدیدپذیر را جایگزین آن‌ها کرد و این، یعنی گذار به اقتصاد سبز. اما این‌کار باید طوری انجام شود که کارگرانِ شاغل در صنعت سوخت فسیلی و دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر در برابر آفت بیکاری و نگرانی‌های ناشی از عدم‌امنیت اقتصادی به حال خود رها نشوند. نتیجه‌گیری پلی‌کرونیو این است که باید از ایجاد و گسترش فرصت‌های شغلی برای کارگران و فقرای سرتاسر جهان و ارتقای سطح زندگی‌شان حمایت کرد. اما سؤال اصلی او این است که اجرای این طرح از نظر سیاسی امکان‌پذیر است؟ و پاسخ این‌سوال را در گفتگوی چامسکی و پالین جستجو می‌کند.
گفتگوی مندرج در این‌کتاب، ۴ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند: «ماهیت تغییرات آب‌وهوایی»، «سرمایه‌داری و بحران آب‌وهوایی»، «یک‌پیمان نوین سبز جهانی» و «بسیج سیاسی برای نجات سیاره».
در فصل اول کتاب، چالش گرمایش جهانی در کنار دیگر بحران‌هایی قرار می‌گیرد که بشر از گذشته تاکنون با آن‌ها مواجه بود. در قدم بعدی هم نقد و نظرهایی درباره بحث مطرح می‌شوند. در فصل دوم گفتگو، بحث‌های نظری و تجربی درباره ارتباط مفاهیم سرمایه‌داری، نابودی زیست‌محیطی و بحران آب‌وهوایی مطرح می‌شود. فصل سوم گفتگوی چامسکی و پالین درباره برنامه موفق گذار به اقتصاد سبز است و در فصل چهارم هم مخاطب با پاسخ چنین‌پرسشی روبرو می‌شود که چگونه ممکن است بحران آب‌وهوایی در موازنه قدرت جهانی تاثیر بگذارد.
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
اگر کسی بتواند سندی تا این‌حد شرارت‌بار در تاریخ بیابد، علاقه‌مندم که از آن باخبر شوم. حتی کنفرانس وانزه رهبران نازی در ژانویه ۱۹۴۲ فقط خواستار نابودی یهودیان اروپایی، و نه بخش اعظم حیات انسانی و حیوانی روی زمین شده بود.
طبق معمول، این‌طرح مطالعاتی منتشر و تقریباً بدون هیچ‌اظهارنظری پخش شد.
البته استدلال دولت ترامپ فرض را بر آن می‌گذارد که همگان در این دیوانگی جنایتکارانه رهبری حزب جمهوری‌خواه شریک‌اند، به‌طوری‌که کاری برای جلوگیری از فاجعه صورت نخواهد گرفت. اما، جدا از این‌نگرش‌ها، که هیچ واژگان مناسبی نمی‌توان برای آن در زبان یافت، آنچه این‌جا اهمیت دارد آگاهی مسلم آن‌هاست از آنچه می‌کنند، در حالی‌که همه موانع بر سر راه افزایش استفاده از سوخت‌های ویرانگر فسیلی را برمی‌دارند و جیب پایگاه‌های اجتماعی_اقتصادی عمده خود، ثروت و قدرت خصوصی، را از پول لبریز می‌کنند.
این‌کتاب با ۱۸۴ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قیمت ۱۵۰ هزار تومان منتشر شده است.
