خبرگزاری کتاب (ایبنا)
چهارشنبه 16 شهریور 1401
..........................
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در دهه 1960 دانشجویان که از دیدن ریاکاری و بی‌عدالتی در دانشگاه و نیز در بقیه دنیا به تنگ آمده بودند نه‌تنها از جنبش‌های قدرتمندی که نظم جهانی را به چالش می‌کشیدند حمایت کردند، بلکه خود رهبری آن را به دست گرفتند. در سراسر این دهه دانشجویان برای حمایت از حقوق بشر، صلح، آزادی و اصلاحات آموزشی و همچنین علیه کاستی‌هایی که حاصل اقدامات بزرگترهایشان بود مبارزه کردند.
کتاب «جنبش دانشجویی دهه 1960»، به اعتراضات و تحولاتی که از پی این جنبش شکل گرفت می‌پردازد. این کتاب شرح فردگرایی خارق‌العاده کنشگران جوانی است که خود را به ایجاد نوع جدیدی از دموکراسی آمریکایی متعهد می‌دانستند.
این کتاب با ویرایش الکساندر کرودن به‌تازگی با ترجمه فاطمه شاداب توسط انتشارات ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب چهارمین عنوان از مجموعه «چشم‌اندازهایی از تاریخ معاصر» است که این‌ناشر ترجمه‌اش را منتشر می‌کند و نسخه اصلی‌اش سال 2012 از سوی انتشارات بهشت سبز (Greenhaven press) منتشر شده است. «چرنوبیل»، «انقلاب بلشویکی» و «تصفیه‌های گسترده استالینی» دیگر کتاب‌هایی هستند که از این‌مجموعه منتشر شده‌اند.
مجموعه کتاب‌های «چشم‌اندازهایی از تاریخ معاصر جهان» رویدادهای تاریخی دنیا را از قرن بیستم به بعد با ارائه تحلیل و از دیدگاه‌های مختلف بررسی می‌کنند. کتاب‌های این‌مجموعه به گفته دست‌اندرکاران تولیدشان، به دانش‌آموزان، دانشجویان و علاقه‌مندان، گزیده‌ای از رویدادهای مهم تاریخ را ارائه می‌کنند که پیش‌تر منتشر شده‌اند اما این‌بار پوششی بین‌المللی از آن به دست می‌دهند. این‌کتاب برای طیف وسیعی از مخاطبان طراحی شده‌اند؛ کسانی که می‌خواهند نه‌تنها درباره تاریخ بلکه درباره رویدادهای جاری، سیاست، حکومت، روابط بین‌المللی و جامعه‌شناسی بیشتر بدانند.
موضوع کتاب «جنبش دانشجویی دهه 1960»، همان‌طور که از نامش مشخص است، شکل‌گیری و چرایی تاسیس جنبش‌های اعتراضی دانشجویان جهان در دهه 1960 است. پیش از دهه 1960 به جوانان توجه چندانی نمی‌شد و حکومت‌ها در دست افراد سالخورده بودند. اما در دهه مورد اشاره، شرایط ناگهان تغییر کرد و چاشنی انفجاری که در جهان رخ داد، دانشجویان بودند. آن‌ها که به تنگ آمده بودند، نظم جهانی را به هم زدند و رهبری جنبش‌های معترض را به عهده گرفتند. در تمام سال‌های این دهه دانشجویان برای حمایت از حقوق بشر، صلح، آزادی و اصلاحات آموزشی و همچنین علیه کاستی‌هایی که حاصل اقدامات بزرگترهایشان بود مبارزه کردند.
کتاب «جنبش دانشجویی دهه 1960» به اعتراضات و تحولاتی که از پی این جنبش شکل گرفت می‌پردازد. مقالاتی که در این‌اثر گردآوری شده‌اند، شرح فردگرایی خارق‌العاده کنشگران جوانی را شامل می‌شوند که خود را به ایجاد نوع جدیدی از دموکراسی آمریکایی متعهد می‌دانستند. دانشجویان، با به خطر انداختن بورس تحصیلی، مدرک دانشگاهی، شغل و حتی زندگی خود، یک خط مقدم برای مبارزه تشکیل دادند تا حقوق مدنی کسب کنند و با خونسردی، منطق و شجاعت بدون خشونت، خواسته‌های خود را پیگیری کنند.
کتاب پیش‌رو سه بخش اصلی دارد که هرکدام از این‌بخش‌ها چند دیدگاه یا مقاله را شامل می‌شوند. بخش اول، «زمینه تاریخی جنبش‌های دانشجویی دهه 1960» است که پنج دیدگاه را شامل می‌شود. این‌دیدگاه‌ها به این‌ترتیب‌اند: «بررسی جنبش دانشجویی در دهه 1960»، «دانشجویان طرفدار جامعه دموکراتیک از اهداف و آرمان‌هایشان می‌گویند»، «رئیس‌جمهور در مورد لزوم شرکت جوانان آمریکایی در جنگ ویتنام می‌گوید»، «مقاومت دانشجویی در دهه 1960» و «آغاز دیرهنگام اما گسترده اعتراضات دانش‌آموزی».
«مباحث پیرامونی جنبش‌های دانشجویی دهه 1960» هم عنوان دومین بخش کتاب است که هشت دیدگاه را در خود جا داده است: «کمونیست‌ها جوانان را فریب داده‌اند و از درون ایالات متحده را تهدید می‌کنند»، «دانشجویان سیاهپوست دانشگاه‌های جنوب کشور با برگزاری اعتراضات بدون خشونت خطرهای بزرگی را به جان خریدند»، «تبدیل قدرت سیاه به جنبش»، «دانشجویان نمی‌دانند به چه اعتراض می‌کنند»، «جنبش آزادی‌بخش زنان به دست خودشان شکل می‌گیرد»، «پادفرهنگ، 1964- 1965»، «روگردانی جوانان از سیاست‌های رادیکال و رو آوردن به مذاهب عرفانی» و «درباره جنبش‌های اعتراضی دهه 1960 مبالغه شده است».
چهار دیدگاه از دیدگاه‌های کتاب «جنبش‌های دانشجویی دهه 1960» هم در بخش سوم با عنوان «روایت‌های فردی» درج شده‌اند. عناوین این‌دیدگاه‌ها هم به این‌ترتیب هستند: «سخنان خشم‌آلود ماریو ساویو، سخنگوی دانشجویان کالیفرنیایی که برای محاکمه احضار شده بود»، «تجربیات یک دختر از فمینیسم در دهه 1960»، «بازبینی دوران گذشته از زبان یکی از رهبران گروه دانشجویان طرفدار جامعه دموکراتیک» و «نسل شورش».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم: «جنبشی که در اولین سال دهه 1960، در واکنش به نژادپرستی در جنوب آغاز شده بود اکنون با پس‌ضربه‌ای از جانب والدین دانشجویان و طبقه کارگر که در حومه شهرهای هوادار دموکرات‌ها ساکن بودند مواجه شد و این برخورد در سرتاسر کشور گسترش یافت. هرچند بسیاری از طرفداران پادفرهنگ به این پس‌ضربه و بیزاری اهمیتی نمی‌دادند، و حتی بعضی از آن‌ها از این‌که فردی نشئه بتوانند مایه هراس جامعه «درستکار» شود خشنود بودند. به این‌ترتیب رمان تحسین‌برانگیز پرواز بر فراز آشیانه فاخته نوشته کن کیسی در سال 1962، ناطور دشت نوشته جی.دی.سالینجر، بزرگ‌شدن در بیهودگی نوشته پل گودمن و نقد رادیکال روانپزشکی به قلم رونالد دیوید لینگ، سبب شد تا اختلالات روانی به‌نوعی وضعیت انقلابی تعبیر شوند و تنها پاسخ منطقی ممکن است برای واکنش نژادی سوار اتوبوس مخصوص سفیدپوستان شده بود، کن کیسی و نیل کسادی و دوستانشان اتوبوسی را با رنگ‌های غیرمتعارف رنگ‌آمیزی کردند و آن را «فورثور» نامیدند و با آن به سراسر آمریکا سفر کردند، سفری که آن را «رویداد مهم» می‌خواندند. سپس نوبت به آزمایش کردن مواد روانگردان در بوستان‌های عمومی رسید، برنامه‌هایی که در آن افراد با مصرف اسید دچار توهم می‌شدند و هوشیاری متداول در جامعه را به سخره می‌گرفتند.»
کتاب «جنبش دانشجویی دهه 1960» در 152 صفحه، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 65 هزار تومان از سوی انتشارات ققنوس منتشر شده است.
