تفتیش عقاید که به معنی بازرسی و تفحص در باورهای افراد است، به اعمالی گفته میشود که یک موضع صاحب قدرت، مردم را به دلیل باورهایی که دارند، بازخواست میکند. مشهورترین آن، تفتیش عقاید در اروپای مسیحی است.
.
این نام از دوران قرون وسطی به یادگار مانده است و مخالف آزادی بیان و آزادی عقیده یا آزادی اندیشه است. تفتیش عقاید، به بیان دقیقتر عبارت بود از هیئتهای داوری بسیار مجهز که کلیسای کاتولیک میکوشید از طریق آنها به یکپارچگی دینی مورد نظر خود نائل شود. این عمل توسط دستگاه کلیسا انجام میشد و متهمان بسیاری در دادگاههای تفتیش عقاید متهم به ارتداد، شرک و جادوگری میشدند. این افراد ابتدا برای اعترافگیری شکنجه میشدند. در صورت عدم اعتراف سرنوشت معلومی برای آنها متصور نبود، اگرچه اکثر مردم تاب شکنجهها را نداشتند و اعتراف به اعمال کرده و ناکرده خود میکردند. سپس دستگاه تفتیش عقاید آنها را محکوم به مجازاتهای گوناگون و در بسیاری از مواقع به صورتهای غیر انسانی اعدام میکرد.
.
کتاب صوتی «تفتیش عقاید» که بر اساس کتاب «تفتیش عقاید» انتشارات ققنوس و با صداهای شنیدنی اکرم پریمون، آرمان سلطان زاده و میلاد میرزائی تهیه و ارائه شده است، علاقه مندان را با جنبه های مختلف تفتیش عقاید آشنا می کند. با توجه به تاریخ تفتیش عقاید، شاید به زحمتش بیرزد که این وجه خوفناک طبیعت انسان را مورد توجه قرار دهیم