گروه انتشاراتی ققنوس | رولان بارت و شرح روایت‌شناسی و تحلیل متن در یک کتاب
 

رولان بارت و شرح روایت‌شناسی و تحلیل متن در یک کتاب

نمایش خبر

.........................

خبرگزاری هنرآنلاین

جمعه 26 آذر 1400

.........................

گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: این کتاب از دو فصل «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها» و «کشتی با فرشته: تحلیل متنی سفر پیدایش ۲۳:۳۲-۳۳» تشکیل شده است. زبان روایت، کارکردها، کنش‌ها، روایتگری و نظام روایت بخش‌های فصل نخست و تحلیل پی‌رفتی و تحلیل ساختاری بخش‌های فصل دوم محسوب می‌شود که هر کدام دارای زیرمجموعه‌های متعددی چون فراسوی جمله، سطوح معنا، دستور کارکردی، مسئله فاعل، تقلید و معنا، تحلیل منشور و تحلیل کارکردی است.

«درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها» پیش‌تر دو بار توسط انتشارات رخداد نو چاپ شده و در چاپ و ویراست تازه، مقاله «کشتی با فرشته: تحلیل متنی سفر پیدایش ۲۳:۳۲-۳۳» افزوده شده است.

معروف‌ترین اثر رولان بارت در زمینه روایت‌شناسی، مقاله «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها» (١٩٦٦) است که به همراه مقالات مهمی از گریماس، برمون، اکو، متز، تودوروف و ژنت در شماره هشتم مجله «کامونیکاسیون» با عنوان «پژوهش‌های نشانه‌شناسی: تحلیل ساختاری روایت» چاپ شده است. بارت در کنار ساختارگرایان و بهره‌گیری از نظریات صورت‌گرایانی چون پراپ و توماشفسکی، روایت را در سه سطح توصیفی کارکردها، کنش‌ها و روایتگری بررسی می‌کند. اما در مقاله کمتر مشهور «کشتی با فرشته: تحلیل متنی سفر پیدایش ٣٢ (٢٣-٣٣)» (١٩٧١)، با وجود چشم‌اندازهای ساختاری، به سوی تحلیل متنی حرکت می‌کند و پس از تحلیل پی‌رفتی، مروری بر تحلیل ساختاری (کنشوری و کارکردی) داستان دارد. در مقاله نخست واحدهای کارکردی به دو دسته کارکردها (کارکردهای اصلی و کنش‌یارها) و نمایه‌ها (نمایه‌ها و آگاهانندگان) تقسیم می‌شود، اما در دومی که به گزارش کشتی یعقوب در کتاب مقدس می‌پردازد جیرجیر خوانایی دو زیرپی‌رفت موضوع اصلی است.

در بخشی از صفحه ۱۷ کتاب آمده است: «چنان‌که می‌دانیم زبان‌شناسی در «جمله»، آخرین واحدی که معتقد است حق دارد بدان بپردازد، متوقف می‌شود. جمله را، که یک نظام است نه یک توالی، نمی‌توان به مجموعه واژه‌های سازنده آن تقلیل داد. در نتیجه، واحدی ویژه را تشکیل می‌دهند، در مقابل، یک گزاره چیزی بیش از توالی جمله‌هایی که آن را تشکیل می‌دهند نیست. از نگاه زبان‌شناسی هیچ‌چیزی در گفتمان نیست که در جمله یافت نشود. مارتینه می‌نویسد: «جمله کوچک‌ترین قطعه‌ای است که به تمامی بیانگر گفتمان است.» به همین دلیل موضوع زبان‌شناسی بررسی چیزی فراتر از جمله نمی‌تواند باشد. فراتر از جمله تنهای جمله‌های بیشتری هستند-گیاه‌شناس پس از توصیف گل دیگر سراغ توصیف دسته گل نمی‌رود».

کتاب «درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها و کشتی با فرشته» نوشته رولان بارت با ترجمه محمد راغب در شمارگان ۷۷۰ نسخه و با قیمت ۲۸ هزار تومان از سوی انتشارات ققنوس منتشر شده است.

ثبت نظر درباره این نقد
عضویت در خبرنامه