خبرگزاری کتاب ایران
کازوئو ایشی گورو شاید یکی از مشهورترین نویسندگان ژاپنی تا کنون باشد،نویسنده ای که اغلب آثار او به اکثر زبان های زنده دنیا از جمله فارسی ترجمه شده اند._
خبر گزاری کتاب ایران(ایبنا) رسول آبادیان:ایشی گورو در رمان«تسلی ناپذیر» شیوه دیگری از نوشتن را تجربه کرده و تا حد قابل قبولی هم موفق عمل کرده است.
گرچه اغلب منتقدان حوزه ادبیات داستانی این رمان را در ردیف کارهای ضعیف نویسنده قرار داده اند و آن را کاری تقلیدی از رمان «قصر» اثر کافکا پنداشته اند، اما واقعیت این است که«تسلی ناپذیر» با تمام دور شدن فنی و محتوایی نویسنده از کارهای پیشین باز هم کاری قابل مطالعه در کشف سویه ای دیگر از ذهنیت یک نویسنده سخت کوش است.
تنها ایرادی که درون مایه ای که ایشی گوروبرای خلق «تسلی ناپذیر» انتخاب کرده درون مایه ای نیست که به آن همه طول و تفصیل نیاز داشته باشد ، او می توانست همه ذهنیت خودرادر حجمی بسیار کمتر از حجم کسالت آورکتاب به مخاطب اش انتقال دهد. به حق بر این کار وارد است تلاش بیش از حد نویسنده برای ورود به دنیایی دیگر است،دنیایی که نویسنده از هر زاویه در آفریدن آن کوشش کرده و حتی تا حدودی به ورطه تکرار و زیاده گویی افتاده است.
درون مایه ای که ایشی گورو برای خلق «تسلی ناپذیر» انتخاب کرده درون مایه ای نیست که به آن همه طول و تفصیل نیاز داشته باشد ، او می توانست همه ذهنیت خودرادر حجمی بسیار کمتر از حجم کسالت آورکتاب به مخاطب اش انتقال دهد.
هجوم منتقدان به رمان«تسلی ناپذیر» و عدم موفقیت آن در کسب جوایز ادبی باعث شد که این اثر مدت مدیدی به بوته فراموشی سپرده شود، اما عمق و اصالت کارهای پیشین گورو باعث شد که بخشی از منتقدان و خوانندگان حرفه ای ادبیات داستانی در خلوت خود سراغ آن بروند و سایه روشن هایش را کشف کنند.
یکی ازمشخصات بارز رمان«تسلی ناپذیر» رها شدن یک تخیل وحشی است،تخیلی که گویی به یکباره ظهور کرده و یکباره نتیجه داده است.
ایشی گورو در این کار ظاهرا هیچ حد و مرزی را در شیوه روایت به رسمیت نشناخته و اجازه داده که کازوئو ایشی گورو در«تسلی ناپذیر» چندین رشته از وقایع را به همدیگر گره زده ومعجونی پدید آورده است که از دل آن ها چندین روایت بیرون می زند،روایت هایی که در نهایت به شخصیت نخست اثر و دلمشغولی هایش ختم می شوند. شخصیت نخست او یعنی«رایدر»به تمام جوانب یک شخصیت سردر گم میان مسئولیت های اجتماعی و مسئولیت های هنری سرک بکشد و لحظه های ناب بیافریند.
شخصیت پردازی ایشی گورو در این رمان ،خصوصا در مورد پردازش شخصیت رایدر به اوج خلاقیت نزدیک شده است، زیرا رایدر با تمام یاس های فلسفی و سردر گمی های آزار دهنده توانایی این را دارد که عمق ذهنیت افراد دیگر را واکاوی کند و همین امر تا حد زیادی از کسالت محض زیاده گویی های نویسنده کاسته است.
کازوئو ایشی گورو در«تسلی ناپذیر» چند رشته از وقایع را به همدیگر گره زده و معجونی پدید آورده است که از دل آن ها چندین روایت بیرون می زند،روایت هایی که در نهایت به شخصیت نخست اثر و دلمشغولی هایش ختم می شوند.
یکی از فصول درخشان رمان«تسلی ناپذیر» زمانی است که رایدر به عنوان یک هنر مند پیانیست به جامعه اروپا وارد می شود،جامعه ای که به تعبیر نویسنده هیچ نشانی از جوامع پیشرفته ندارد و رکود فرهنگی و سکوت هنری در آن بیداد می کند،در چنین جامعه ای یک هنرمند به رغم رایدر به محض ورود به این هتل متوجه یک نوع رازآلودگی و تعلیق می شود،تعلیقی که متعلق به ذات شخصیت صاحب هتل است و حالا گویی از درودیواربر ساکنان هتل می بارد. ساکنان آن باید چیزی فراتر از یک نوازنده باشد و آن ها دوست دارند که رایدر علاوه بر ایجاد فضایی هنری در کسوت یک ناجی اجتماعی هم ایفای نقش کند و همین امر به سردر گمی های او دامنه بیشتری می بخشد.
کازوئو ایشی گورو در رمان«تسلی ناپذیر» هنگامه ای از قدرت ساخت فضاهای بیرونی و داخلی را ایجاد کرده است، به گونه ای که می توان از فضای داخلی هتل «گوستاو» به عنوان شاهکار فضاسازی داخلی نام برد.
رایدر به محض ورود به این هتل متوجه یک نوع رازآلودگی و تعلیق می شود،تعلیقی که متعلق به ذات شخصیت صاحب هتل است و حالا گویی از در و دیوار بر ساکنان هتل می بارد.
ایجاد فضایی شبه پلیسی در داخل هتل و پیوند آن با روان اغلب شخصیت ها یکی دیگر از نکات بارز این اثر است،نکته ای که زمانی طولانی خواننده را به دنبال خود می کشد، بدون آن که او احساسی از خستگی داشته باشد.
عنصر تخیلی که پیش تر به آن اشاره شد در یکی از زیبایی های رمان«تسلی ناپذیر» عدم رعایت چهارچوب های متداول در نویسندگی است و ایشی گوروظاهرا برای دست یافتن به آن به همه موفقیت های پیشین پشت پا زده و سعی نکرده که صلابت خود را به قیمت کنار گذاشتن تجربه حفظ کند. کار ایشی گورو نمادی گسترده دارد .به گونه ای که او به راحتی یک دنیای منسجم را با استادی تمام از هم تفکیک می کند و مجددا از زاویه ای دیگر پیوند می دهد،کاری که در سراسر اثر ساری و جاری است.
یکی از زیبایی های رمان«تسلی ناپذیر» عدم رعایت چهارچوب های متداول در نویسندگی است و ایشی گورو ظاهرا برای دست یافتن به آن به همه موفقیت های پیشین پشت پا زده و سعی نکرده که صلابت خود را به قیمت کنار گذاشتن تجربه حفظ کند.
خواننده ای که می خواهد رمان«تسلی ناپذیر» را برای اولین بار بخواند باید بیش از هر مورد دیگر به نحوه ساختن فضا و پیوند آن با عنصر ساخت شخصیت ها توجه کند،نکته ای که در فضایی چون هتل به اوج خود رسیده است.
وجه کسالت آوری که بسیاری از منتقدان به آن اشاره کرده اند نکته ای است که باید به صحت آن رای بدهیم، اما این نکته را هم باید مد نظر قرار داد که بخش عظیمی از خستگی ها به عمد ساخته و پرداخته شده اند و جزئی از پیکره اثر به حساب می آیند.
چاپ دوم رمان «تسلی ناپذیر» سال 1387در شمارگان 2200نسخه وقیمت 8900 تومان توسط انتشارات ققنوس عرضه شده است.
