متن کتاب «داستان دوستان» اثر کاوه گوهرین است که چندی پیش توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.
به گزارش هنرنیوز، کاوه گوهرین در مقدمه این کتاب درخصوص حکایت و مینی مالیسم می نویسد:«داستان مینی مال داستانی بسیار کوتاه است و این تاکید بر بسیار کوتاه بودن، بیانگر تفاوت کلی آن با داستان کوتاه معمولی از حیث ساخت، تکنیک، زبان و شیوه بیان ماجرا و دیالوگ های موجود در اثر است./ص9»
وی مینی مالیسم را به حکایات و قصه های کوتاه در پیشینه ادب پارسی تعمیم می دهد و آن ها را با حفظ ویژگی های سبکی و ساختاری داستان های مینی مالیستی دوران خلق آن اثر، داستان مینی مال می داند، از این رهگذر به پرسش دیگری در باب اهمیت داستان مینی مال به صورت یک ژانر در ادبیات مغرب زمین می پردازد.
گوهرین در ادامه این بحث می نویسد: « مینی مالیسم در ادبیات و هنر نیز پدیده ای است که منادیان امروزین آن از غرب سربرآورده اند و نویسندگانی همچون ریموند کارور و دونالد بارتلمی در این وادی تلاش کرده و آثاری ماندنی آفریده اند...ص10/تاکید و اصرار مینی مالیست ها بر ایجاز و حذف لفاظی های بی مورد در داستان سبب گردیده که عده ای از منتقدان غربی اتهاماتی را به ناروا ابراز دارند... ص11»
این اتهامات را در خلاصه مواردی که بارتلمی بر می شمارد چنین می خوانیم:« 1.حذف ایده های فلسفی بزرگ/2.مطرح نکردن مفاهیم تاریخی/3.عدم موضع گیری سیاسی/4.عمیق نبودن شخصیت ها به اندازه کافی/5. توصیف های ساده و پیش افتاده/6.یکنواخت بودن سبک/7.بی توجهی به جنبه های اخلاقی.»
وی کاربرد داستان های بلندی همچون داراب نامه و سمک عیار و شاهنامه را در روزگاران گذشته به دلیل ساختاراجتماعی و زندگی مردم از جوانب زیادی حائز اهمیت می داند لکن می نویسد:«در کنار همین آثار حجیم، بوده اند نویسندگان و شاعرانی که ضرورت کوتاه نویسی و ایجاز را کشف کرده و بر این سبک پای فشرده اند؛ حکایات سعدی در گلستان، جوامع الحکایات عوفی و قصه های موجود در کشف المحجوب و قابوس نامه و تذکره الاولیاء و داستان های کوتاه کلاسیک دیگر در این مقوله قابل بررسی اند،این حکایات در حالی که واجد ساخت داستانی هستند به گونه ای چشمگیر با به کار گیری صنعت ایجاز در کلام و روایت، به نوع داستان های مینی مال دوره خود بوده اند./ص13»
گوهرین همچنین به کتاب «صوفیانه ها و عارفانه ها» اشاره می کند و اول کسی را که به جنبه های ساختاری و تکنیکی این حکایات به عنوان داستان کوتاه توجه کرده است نادر ابراهیمی می داند.
وی داستان هایی را از رساله قشیریه، شرح تعرف لمذهب التصوف، کشف المحجوب، بستان العارفین و تحفه المریدین، قابوس نامه، اسرار التوحید، تذکره الاولیاء، مقالات شمس، فیه مافیه و گلستان سعدی بر مبنای نظریه خود استخراج نموده است.
در زیز یکی از حکایات منتخب از مقالات شمس تبریزی آمده است: «عیسی (ع) بگذشت بر مرد خفته ای.گفت: «ای بنده خدا، چرا برنخیزی و خدای را نپرستی؟»
گفت:«یا رسول الله، من خدای را پرستیده ام به دوست ترین عبادت ها به نزد او.»
عیسی گفت: «چون؟»
گفت: «چنان که دنیا را بگذاشتم با اهل او.»
عیسی گفت: « بخسب که از همه عابدان و زاهدان گذشتی و مردی.»
