چاپ نخست کتاب «دیپلماسی فرهنگی» نوشته سیدرضا صالحی امیری و سعید محمدی منتشر و روانه بازار نشر شد._
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، این اثر، بر آن است تا با تبیین جایگاه و ابعاد دیپلماسی فرهنگی، این مهم را خاطرنشان سازد که علاوه بر ارتباط فرهنگی ـکه در سطح دولتهای مدرن مطرح استـ نباید دیپلماسی فرهنگی را در سطح رسمی میان دولتها محصور کرد.
مفروض اصلی کتاب دیپلماسی فرهنگی بر این پایه قرار دارد که از میان عناصر و مولفههای موثر در سیاست خارجی کشورها (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی) هیچکدام به اندازه عامل فرهنگی پایدارتر و تاثیرگذارتر از دیپلماسی فرهنگی نیست. به اعتقاد نویسندگان کتاب، اهداف و منافع ملی میتواند با به کارگیری سرمایه فرهنگی به بزرگترین ظرفیت و فرصت ملی و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شود و هیچ ظرفیتی نمیتواند به اندازه دیپلماسی فرهنگی برای تعامل اثربخش با جهان امروز کارآمد باشد.
از منظر تئوریک میتوان اذعان داشت که اساسا منظور از دیپلماسی فرهنگی، تلاش برای درک، آگاهی، مشارکت و تاثیر بر افکار عمومی نهادها، سازمانها و دولتهای سایر کشورهاست. در این فرایند، فرهنگ یک ملت به جهان بیرون عرضه میشود و خصوصیات خاص فرهنگی ملتها در سطوح دوجانبه و چندجانبه تبادل مییابند. بنابراین یکی از حساسترین مسائل مدیریت استراتژیک فرهنگی مکانیسم، به کارگیری ابزار و ظرفیتهای فرهنگی برای تاثیر بر افکار عمومی و دولتهای سایر کشورها میباشد.
عرصه دیپلماسی عمومی فرهنگی باعث میشود که فرهنگ و اندیشه فرهنگی نظام، که در عرصههای مختلف نظری، سیاستگذاری، تصمیمگیری و الگوهای رفتاری دولت جلوهگر است، به افکار عمومی جهانیان منعکس و جایگاه و منزلت واقعی خود را در نظام بینالمللی پیدا کند. در غیر این صورت با تصویر ناصحیح، عملا عرصه به نفع تبیینهای ناصحیح و گاه ناشایست از نظام فرهنگی تغییر یافته و زمینه را برای شکلگیری نوع اجماع و توافق جهانی علیه فرهنگ و تمدن غنی کشور فراهم میآورد.
به دلیل پایداری و اثربخشی بلندمدت دیپلماسی فرهنگی، درک حساسیت، سرمایهگذاری و سیاستگذاری در این حوزه برای متولیان امر بسیار ضروری به نظر میرسد. مهمترین الزامات این حوزه، آموزش و تربیت نیروی انسانی کارآمد و آشنا به مبانی و تحولات فرهنگی و مسلط به اصول و زبان گفتوگو در نظام جهانی است. لازم به ذکر است که نگارش این کتاب ضمن داشتن محدودیتهای فراوان از ظرافتهای خاصی نیز برخوردار است که ضرورت بازاندیشی در آن و ارائه نقد و نصایح صاحبنظران در این حوزه میتواند در چاپ بعدی راهگشا باشد.
به طور کلی، این کتاب در پنج فصل سازماندهی شده است. فصل اول اختصاص به کلیات دارد. در این فصل مفاهیم و مبانی فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته است.
در فصل دوم، تحت عنوان دیپلماسی فرهنگی، جهانی شدن (نظریه و رویکردها) به تشریح دیپلماسی فرهنگی و نظریات و رویکردهای مربوط به جهانی شدن پرداخته شده است.
در فصل سوم، نهادهای فرهنگی بینالمللی و مناسبات فرهنگی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتهاند. سیاستهای فرهنگی نهادهای فرهنگی بینالمللی مثل یونسکو در این فصل مورد واکاوی قرار میگیرند.
در فصل چهارم بحث مهم «مدیریت فرهنگی در حوزه دیپلماسی فرهنگی» مطرح میشود. در این فصل بحث مربوط به مدیریت، گستره و زوایای مختلف علم مدیریت در جهان متغیر امروزی، مدیریت فرهنگی و مدیریت در گستره تنوع و تفاوتهای فرهنگی جهان مورد بررسی قرار گرفتهاند.
همچنین بالاخره در فصل پنجم «مدلی برای دیپلماسی فرهنگی و راهبردها» ارائه شده است. در این فصل برای تدوین مدلی برای دیپلماسی فرهنگی، شاخصهای تحقق دیپلماسی فرهنگی در هفت شاخص، عناصر مشترک (قرابتهای فرهنگی) جغرافیای فرهنگی، ظرفیتهای فرهنگی، تکنولوژی ارتباطات، دیپلماسی یا ارتباطات غیر رسمی، دیپلماسی یا ارتباطات رسمی فرهنگی، سازمانهای بینالمللی فرهنگی مطرح و مدل مربوطه طراحی شده است و در پایان راهبردهای کلان و عملیاتی برای موفقیت دیپلماسی فرهنگی مطرح شده است.