صفحاتی برای آشنایی با مبانی تاریخ هنر: فرهیختگان 1396/2/7

فرهیختگان: نشر ققنوس اخیرا «مبانی تاریخ هنر» را روانه بازار نشر کرده است. این کتاب را گرانت پوک و داینا نیوئل – دو نفر از اساتید بریتانیایی هنر – نوشته‌اند و مجید پروانه‌پور آن را به فارسی برگردانده است. 299 صفحه دارد و قیمت روی جلد آن 16 هزار تومان است.
کتاب «مبانی تاریخ هنر» حاصل تدریس مولفانش در مقطع لیسانس در دانشگاه کنت، اپن یونیورسیتی و پژوهشکده هنر کورتولد است. محتوای کتاب بازتابی است از سمینارها و مباحث آموزشی چندین ساله با دانشجویان تمام‌وقت و پاره‌وقت در واحدهای مربوط به روش‌شناسی تاریخی هنر، زیبایی‌شناسی و هنر معاصر.
«مبانی تاریخ هنر» درآمدی است موجز و آسان بر تاریخ هنر برای خوانندگان عام و دانشجویان و به‌ویژه آنهایی که برای نخستین بار به مطالعه تاریخ هنر می‌پردازند. کتاب حاوی تصاویر گوناگونی از آثار هنرمندان شناخته‌شده جهانی است و به معرفی مفاهیم، موضوعات و مباحث اصلی تاریخ هنر می‌پردازد. برخی از پرسش‌هایی که در این کتاب به نحوی از انحای پاسخی به آنها داده شده عبارتند از: هنر و تاریخ هنر چیست؟ روش‌های اصلی برای درک هنر کدامند؟ ارتباط هنر با روانشناسی، نشانه‌شناسی و مارکسیسم چیست؟ جهانی شدن و پسامدرنیسم چه تاثیراتی بر هنر نهاده و چه تغییراتی در آن ایجاد کرده‌اند؟
نویسندگان ضمن معرفی رویکردهای غالب در تاریخ هنر تلاش می‌کنند بنیان‌های نظری هر یک از قلمروهای هنری را با زبانی ساده و قابل فهم تبیین کنند، تاثیرپذیری‌ها و تاثیرگذاری‌های نحله‌های فکری را برشمارند، فواید و گاه کاستی‌های به‌کارگیری این نظریه‌ها را با مثال نشان دهند و راه پیگیری مطالعات بیشتر را هموار کنند.
این کتاب برای چه کسانی است؟
«مبانی تاریخ هنر» به منزله کتابی مقدماتی برای دانشجویان دوره لیسانس و خوانندگان عامی که به تاریخ هنر و هنرهای تجسمی علاقه‌مندند، نوشته شده است. در مقام دانشجو احتمالا برای نخستین‌بار تاریخ هنر یا مطالعات بافتاری را به‌عنوان بخشی از برنامه طراحی یا هنرهای زیبا عمل محور کندوکاو می‌کنید. اگر هم بازدید‌کننده منظم یا حتی گاه و بی‌گاه گالری‌ها و نمایشگاه‌ها هستید، یا اگر گزارش‌ها و ستون‌های روزنامه‌ها نقدهای هنری را به دقت می‌خوانید، «مبانی تاریخ هنر» درآمدی بر این موضوع و مباحث جامع‌تر درباره تفسیر و معنای هنر را در اختیارتان می‌گذارد.
این کتاب چه چیزی به
دست می‌دهد؟
در چند دهه اخیر، تاریخ هنر به نحو چشمگیری از طبقه‌بندی و تحلیل سبک‌شناختی آثار هنری فراتر رفته است. شماری کتاب مقدماتی یا گزیده‌ای نوشته شده‌اند که این موضوع را به دانشجو هنر یا خواننده عام معرفی می‌کنند. علاوه‌بر این کتاب‌هایی که دربرگیرنده متن‌های برگزیده درباره موضوعات محوری در تاریخ هنر هستند مصالحی برای پژوهش‌های عمیق‌تر فراهم می‌آورند.
«مبانی تاریخ هنر» در حکم جعبه ابزاری از مفاهیم، ایده‌ها و روش‌های لازم برای درک هنر و تاریخ آن است. این کتاب دانش و مهارت‌های موضوع‌محور خواننده را افزایش می‌بخشد و امکان کندوکاو در معضلات و مجادلات مطرح در تاریخ‌های هنر را فراهم می‌آورد.
«مبانی تاریخ هنر» مشتمل بر 8 فصل به قرار زیر است:
1- نظریه‌های هنری و تاریخ‌های هنر، 2- فرمالیسم، مدرنیسم و مدرنیته، 3- دنیایی که هنوز می‌توان برنده آن بود: مارکسیسم، هنر و تاریخ هنر، 4- نشانه‌شناسی و پساساختارگرایی، 5- روانکاوی، هنر و خود پنهان، 6- کشف پسامدرنیته‌ها، 7- چشم‌اندازها و همجواری‌های جهانی‌شده و 8- هنر و تاریخ هنر: وب‌سایت‌ها.