زنگبار یا دلیل آخر، از آن اسم هایی ست که تا شما کتاب را تا انتها نخوانید نمی توانید بفهمید چرا یک نویسنده ی معاصر آلمانی آن را برای اثرش انتخاب کرده است. شاید کشف همین نام انگیزه ای شود برای خواندن این کتابِ ۱۹۸ صفحه ای که آقای سروش حبیبی آن را به فارسی سلیس و روان ترجمه کرده و انتشارات ققنوس به قیمت ۲۸۰۰ تومان در اختیار خوانندگان گذاشته.
نویسنده ی کتاب، آلفرد آنْدِرْش کیست؟ در مقدمه ی کوتاه کتاب نوشته شده که او متولد ۱۹۱۴ بوده؛ در سال ۱۹۸۰ در گذشته؛ توماس مان او را می ستوده؛ از داستان سرایان پیشگام بعد از جنگ آلمان بوده؛ از منتقدان دموکراسی نوبال جمهوری فدرال آلمان بوده؛ در جوانی در صف کمونیست ها مبارزه می کرده؛ با روی کار آمدن هیتلر به داخائو فرستاده شده؛ در آغاز جنگ جهانی دوم به جبهه فرستاده شده و در سال ۱۹۴۴، در جبهه ی ایتالیا فرار کرده و تا ۱۹۴۵ به عنوان اسیر جنگی در آمریکا در زندان بوده؛ بعد از جنگ به آلمان بازگشته و از مبارزان راه دموکراسی بوده؛ در پدید آمدن
ادبیات دموکراتیک آلمان سهم بسیار داشته است.
اما سَبْکِ نویسنده، سبکی ست خاص او و البته جذاب که خواننده را قدم به قدم با خود می کشد و آن چه را که در ذهن دارد به او منتقل می کند. برای خواندن صفحات اول کتاب باید کمی حوصله به خرج داد و بعد ناگهان خود را داخل رود ِ کلمات می بینید که شما را با خود می کِشَد و می بَرَد تا به آخر ماجرا پی ببرید.
در این کتاب با چند تیپ، با چند فکر، با چند عقیده و ایدئولوژی رو به رو هستیم که هیچ کدام در سر جای خود قرار ندارند. نویسنده، این تیپ ها را به سطحِ "انسان"، خارج از چارچوب فکری و عقیدتی ارتقا می دهد. انسان هایی که خود فکر می کنند و اگر کاری انجام می دهند به خاطرِ این است که خودشان می خواهند نه حزب کمونیست یا کلیسا یا هر کسِ دیگر. در این کتاب با انسان، انسانی که قید و بندِ عقیده و تعصب و جزم را از دست و پای خود گسسته رو به رو می شویم؛ با جنگ درونی انسان تا رسیدن به مرحله ی تصمیم رو به رو می شویم.
زنگبار یا دلیل آخر کتابی ست خواندنی و متفاوت که موضوع آن می تواند سال ها در ذهن خواننده باقی بماند
