«فلسفه آلمانی»، «ویتگنشتاین در تبعید»، «هانا آرنت» در کتابخانه روزنامه اعتماد 1396/2/7
میراث ایده‌آلیسم
«فلسفه آلمانی» کتابی است که به تازگی با همت انتشارات «ققنوس» روانه بازار کتاب شده است. این کتاب به بررسی آثار و آرای فیلسوفان آلمانی از سال ١٧٦٠ تا ١٨٦٠ می‌پردازد. در نیمه دوم قرن هجدهم، فلسفه آلمانی مدتی به جریان مسلط بر فلسفه اروپایی تبدیل شد. این جریان شیوه تفکر درباره طبیعت، دین، تاریخ بشر، سیاست و ساختار ذهن و همچنین نحوه تلقی انسان از خود را نه تنها در میان اروپاییان بلکه در میان مردم سراسر جهان تغییر داد. در این کتاب غنی و جامع‌‌تری پینکارد تاریخ «آلمان» را – که در آن دوران در حال تبدیل شدن از چند ایالت پراکنده شاهزاده‌نشین به ملتی تازه تاسیس با فرهنگی متمایز بود- با بررسی جریان‌ها و پیچیدگی‌های تفکر فلسفی شکوفنده‌اش درهم می‌آمیزد. او تاثیر وسیع فلسفه کانت و تاکید انقلابی او بر مفهوم «خود تعین‌بخشی» را به محک آزمون می‌زند و این اثر‌گذاری را از شکوفایی رمانتیسم و ایده‌آلیسم تا نقدهای متفکرانی پساکانتی همچون شوپنهاور و کی‌یر کگور دنبال می‌کند. این کتاب برای طیفی از علاقه‌مندان به تاریخ فلسفه، تاریخ فرهنگی و تاریخ اندیشه مفید خواهد بود. از جمله مهم‌ترین بخش‌های این کتاب می‌توان به«کانت و انقلاب در فلسفه»، «پسا کانتی ها»، «تکمیل انقلاب؟ هگل»، «انقلاب زیر سوال می‌رود؟» اشاره کرد.
روزنه‌ای تازه برای درک فیلسوفی که مدعی بود کسی نمی‌تواند او را بشناسد
«ویتگنشتاین در تبعید» کتاب دیگری است که اخیرا توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است. رساله منطقی- فلسفی (١٩٢٢) و پژوهش‌های فلسفی (١٩٥٣) لودویگ ویتگنشتاین از جمله موثرترین و نیز غامض‌ترین کتاب‌های فلسفی قرن بیستم به شمار می‌روند. ویتگنشتاین‌بارها و بارها هشدار داده که کسی او را نفهمیده و نخواهد فهمید. از این گذشته به نظر می‌رسد که کار ویتگنشتاین به ندرت ارتباطی با مشی امروزین فلسفه پیدا می‌کند. جیمز کلاگ در «ویتگنشتاین در تبعید» از منظر تازه‌ای به این فیلسوف اتریشی - در هیئت فردی تبعیدی- می‌نگرد که به درک این نکته کمک می‌کند. تبعید ویتگنشتاین، با وجود سرگردانی‌هایش از وین تا کمبریج و نروژ و ایرلند، تبعیدی منحصرا جغرافیایی نبود؛ بلکه به دعوی کلاگ، او هیچگاه با قرن بیستم احساس الفت نکرد. نویسنده از طیف کامل شواهدی مشتمل بر آثار منتشر شده ویتگنشتاین، مجموعه کامل میراث، نامه‌نگاری‌ها، درسگفتارها و گفت‌وگوهای وی بهره می‌جوید. او کار ویتگنشتاین را در بستری گسترده، همسو با خط سیر فکری‌ای که کسانی چون ایوب، گوته و داستایوفسکی را در بر می‌گیرد، جای می‌دهد. نویسنده همچنین ادعا می‌کند به مجرد اینکه بر تبعید ویتگنشتاین واقف شویم درک بهتری از دشواری فهم او و کارش حاصل خواهیم کرد.
