عاملان تعطیلی جوایز داستانی خصوصی عذرخواهی بزرگی بدهکارند: محمدحسینی در گفتگو با ایبنا 1396/2/7

محمد حسینی به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: جوایز ادبی در رشد ادبیات موثرند به ویژه جوایز خصوصی ادبی که در پویایی فضای داستان و نوشتن تاثیر به سزایی دارند. معمولا جوایز دولتی با سوگیری‌هایی همراه بوده است. به محض این که با عینک ایدئولوژی به ادبیات نزدیک شویم، به لحاظ هنری دچار مشکل می‌شویم.

برنده جایزه ادبی گلشیری برای رمان «آبی‌تر از گناه» ادامه داد: جوایز ادبی دولتی، اعتبار و بازخورد خاصی در مردم ندارند. و جوایز خصوصی همواره با سخت‌گیری‌ها و مشکلات ناشی از پیدا کردن سالن مناسب برای برگزاری مراسم و همچنین رفع اتهام های ناشی از بدگمانیهای مربوط به نحوه فراهم کردن هزینه جوایز روبرو بوده‌اند. همین مسائل نیز موجب شده تا جوایز ادبی خصوصی یکی بعد از دیگری از بین رود.

وی با اشاره به دهه 70 گفت: در طول دهه 70 شاید در کل حدود 30 عنوان داستان کوتاه به چاپ رسید. این کتاب‌ها نوشته 10 یا 15 نویسنده مطرح این دهه بود که می‌توانستند مجوز بگیرند. بنابراین، می‌توان گفت که دولت کمترین تمایلی به چاپ کتاب‌های نویسندگان جوان در این حوزه نداشت. از اواخر دهه 70 با راه‌اندازی جوایز ادبی، ناشران به چاپ کتاب نویسندگان جوان تمایل نشان دادند. من و دوستانم محصول همان دوره هستیم، دوره‌ای که فرصت ارائه کتاب به ناشران برای چاپ فراهم شد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا روزی جایزه‌های داخلی می‌توانند؛ به جایگاه و اعتبار جایزه‌ای مانند نوبل دست یابند یا خیر، گفت: نوبل جایزه‌ای استثنایی است و هیچ جایزه‌ای توان رقابت با آن را ندارد. پس جواب چنین سوالی منفی است. اما باید بدانیم که جوایز ادبی ایران در رشد ادبیات و افزایش مخاطب موثر بودند. در حافظه همه ما نام چند نفر که از برندگان همین جوایز بوده اند، ثبت شده. جوایز ادبی نه تنها در فروش کتاب این نویسندگان موثر بود، بلکه ناشران را به چاپ آثار دیگر جوانان نیز ترغیب کرد.

نویسنده «نمی‌توانم به تو فکر نکنم سیما» در ادامه گفت: تمام دوستانی که به هر نحوی باعث تعطیلی جوایز خصوصی ادبی شدند، یک عذرخواهی بزرگ بدهکارند. کتاب خواندن به نفع همه است و همه کسانی که با کنایه‌ها و حساسیت‌های بی‌جایشان این فرصت را از مخاطبان دریغ کردند، مسول هستند.

حسینی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است با حذف جوایز خصوصی دوباره وضعیتی مشابه دهه 70 تکرار شود، گفت: زمانی، یک نفر گفته بود: تاریخ تکرار می‌شود. با این تفاوت که بار دوم، شکلی طنز آمیز خواهد داشت.. من گمان نمی‌کنم که فضای دهه 70 دوباره ایجاد شود. ولی بعید می‌دانم در آینده نزدیک بتوان چراغ پر رونق و پر فروغ آن دوره را روشن کرد.

وی درباره هفتمین دوره جایزه جلال گفت: امسال جایزه جلال تلاش کرده بود، آبرومندانه برگزار شود. اگر به همین مسیر ادامه دهند، به نظرم این جایزه نیز می‌تواند معتبر شود. اگرچه من 100 درصد با برگزیدگان این دوره از جایزه موافق نیستم، ولی به نظرم امسال جایزه جلال مسیر درستی را طی کرد.