رمان «اسیر خشکی» نوشته دوریس لسینگ با ترجمه سهیل سمی منتشر شد. به گفته مترجم کتاب، این اثر روایت زندگی زنی است که در زندگیاش به پوچی رسیده و «سفر» را تنها راه پایان دادن به روزمرگی زندگی خود مییابد؛ سفری که نمادی است از رهایی آدمی و نجات او از پوچی.-
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «اسیر خشکی» روایتی است از زندگی شخصیتی داستانی به نام مارتا در بین سالهای 1944 و 1949 میلادی. در میانه یک زندگی مملو از فسادها و مشکلات سازمانی و شکستگیهای درونی افراد، مارتا وارد یک رابطه عاطفی میشود و آرامشی موقتی را درونش احساس میکند.
در این داستان تضادی همیشگی دیده میشود؛ این رابطه هم مرهمی برای روح زخمی مارتا است و هم عمیقترین تجربیات احساسی وی را رقم میزند. مارتا که از زندگی کسالتبار خود در آفریقا خسته شده، در آرزوی این است که بتواند روزی به انگلستان بگریزد.
سُمی، مترجم این اثر، درباره موضوع کلی این داستان گفت: «اسیر خشکی» روایت زندگی زن جوانی است که در ظاهر فعالیتهایی حزبی و گرایشات چپی دارد، اما بسیار سرگشته، مردد و بلاتکلیف است. او با اینکه نسبت به فعالیتهایش احساس وظیفهشناسی زیادی دارد اما به بیهودگی آن واقف است و این بلاتکلیفی در زندگی شخصیاش هم نشان داده میشود.
این مترجم موضوع اصلی این کتاب را حرکت شخصیت اول داستان از سرگشتگی به خودیابی دانست و گفت: رسیدن به آزادی درونی آن چیزی است که «مارتا» در سراسر داستان به دنبال آن است.
این رمان از میان یکی از پنجگانههای لسینگ به نام «فرزندان خشونت» برگزیده شده. سُمی درباره ارتباط این پنج اثر گفت: لسینگ تنها کسی نیست که چندگانه دارد. رمانهایی هم که در این پنجگانه در کنار هم قرار گرفتهاند گرچه به طور مستقل قابل خواندن هستند و به هم وابستگی دراماتیک ندارند، اما نوعی پیوند موضوعی بین داستانها برقرار است.
وی در پاسخ به این سوال که موضوعی چون «جنگ» تا چه حد در روایت لسینگ نقش داشته گفت: اکثر داستانهایی که در رمان لسینگ میبینیم تجربیات شخصی او هستند. اغلب زنی با گرایش حزبی نقش اول داستان را بر عهده دارد و این شخصیتها جدا از خود نویسنده نیستند. این رمان قبل از وقوع جنگ در اروپا روایت میشود، اما احساس ترس از جنگ در سراسر داستان ملموس است.
در این رمان با تضادهای زیادی روبهرو میشویم و کشمکش درونی انسانهایی را میبینیم که بین آن چیزی که هستند و آنچه نشان میدهند تفاوت زیادی وجود دارد.
سُمی با یادآوری این نکته که وقایع این داستان در آفریقا روی میدهد گفت: یکی از راههای ارزشمند شدن یک اثر ادبی در سراسر جهان این است که به مکان و زمان خاصی تعلق نداشته باشد و این نکته مثبت را در رمان «اسیر خشکی» میتوان مشاهده کرد. نویسنده این رمان، در پس مکان و زمان خاص، به مسایلی جهانشمول میپردازد و دغدغههای انسانی را در داستانش مطرح میکند.
وی خصلتهای شخصیت اصلی داستان را برشمرد و سفر عنقریب او به انگلستان را از جنبه نمادینش بررسی کرد. سُمی گفت: این سفر به شکل نمادینش امید به رهایی و نجات از پوچی زندگی است. دلبستگی عاطفی مارتا به مردی که همانند خودش عضو حزب بوده به یکنواختی زندگی و سرگشتگیاش پایان نمیبخشد.
در پشت جلد این کتاب آمده: «لسینگ در شرح احساسات و شخصیت زنان، زبانی بسیار قدرتمند دارد. شخصیت اول رمان «اسیر خشکی» زن جوانی است که میان سرخوردگیهای سیاسیاش در حزب کمونیست و جمع همحزبیهای جوانش، روابط فروپاشیدهاش با والدین خود، ارتباط عاطفی با رفیق حزبیاش و نیز درک احساسات خود به عنوان یک زن، سرگشته و در آستانه از خود بیگانگی است. «اسیر خشکی» در بحرانیترین دوران زندگی این شخصیت، که دورانی پر فراز و نشیب از تاریخ معاصر جهان نیز هست، روایتگر مسیری است که این زن میپیماید. در ادبیات بریتانیا برای جین آستین جانشینی سزاوارتر و قدرتر از لسینگ وجود ندارد.»
لسینگ در سال 1919 به دنیا آمد و در سال 2007 برنده جایزه نوبل ادبیات شد. «زندانهایی که برای زندگی انتخاب میکنیم»، «شیرینترین رویاها»، «بن در جهان»، «تابستان پیش از تاریکی»، «تروریست خوب»، «فرزند پنجم» و «رهنمودهایی برای نزول در دوزخ» از جمله آثاری هستند که از این نویسنده در ایران ترجمه و منتشر شده است.
«سنتائور» و «فرار کن خرگوش» اثر جان آپدایک، «چشم گربه» نوشته مارگارت آتوود، «این سوی بهشت» از اسکات فیتس جرالد، «دسامبر رییس دانشکده» نوشته سال بلو، «اپرای شناور» اثر جان بارت و «تسلی ناپذیر» و «هرگز رهایم مکن» از کازوئو ایشیگورو برخی از آثاری هستند که تاکنون با ترجمه سُمی روانه بازار کتاب ایران شده است.
«اسیر خشکی» اثر دوریس لسینگ با ترجمه سهیل سمی در 455 صفحه، با شمارگان هزار و 650 نسخه و به بهای 9هزار و 500 تومان از سوی انتشارات «ققنوس» منتشر شده است.