تاریخ ایران در دوره گذار از روزگار باستان به دوران اسلامی برهه بسیار مهمی است که تاکنون پژوهشهای ارزشمندی درباره مسائل گوناگون آن صورت گرفته است، یکی از این مباحث و موضوعات مهم پدیدهای بسیار مهم در تاریخ اجتماعی ایران یعنی عیاری و فتوت است که در این کتاب در بستر تاریخیاش و با توجه به ریشه و خاستگاه باستانی آن در ایران دوره ساسانی و مجراهای انتقال آن به دوران اسلامی بررسی میشود.
بهرغم پژوهشهای فراوان که تاکنون صورت گرفته، مسئله اساسی خاستگاه فتوت و پیروان آن هنوز حلنشده باقی مانده است. در این کتاب تلاش شده که جای خالی بحثهای دقیق و جامع درباره تحول فتوت و عیاری از دوره ساسانیان تا اوایل دوره عباسیان پر شود.
فرضیه اصلی کتاب این است که شبهنظامیان مشهور به عیاران در جامعه اولیه اسلامی از تبار اسواران یا نیروهای نظامی نخبه ساسانی بودهاند.