فرهیختگان: انتشارات ققنوس اخیرا دو کتاب جدید از مجموعه علم و ماجراهای علمی را منتشر کرد. این دو کتاب که شمارههای نهم و دهم این مجموعه را تشکیل میدهند عبارتند از: «اسحاق نیوتن و فیزیک برای کودکان» و «جهان در نقشهها». آنچه در ادامه میآید معرفی کوتاهی از این دو کتاب است. مقدمتا نوشتن از خود مجموعه «علم و ماجراهای علمی» در ققنوس، خالی از لطف نیست.
مجموعه کتابهای علم و ماجراهای علمی برای خوانندگان نوجوان ارائه میشود. گروه مترجمان این مجموعه شیوا مقانلو، ساقی نخعیزاده، مینا علا، مهسا ملکمرزبان و سارا هاشمی هستند. از این مجموعه – به جز دو کتابی که در ادامه معرفی میشوند - تاکنون هشت جلد دیگر در دسترس مخاطبان قرار گرفته است که عناوین آنها عبارتند از: باستانشناسی: کشف رازهای گذشته، گالیله، بزرگترین ناگفتههای شگفتانگیز علمی، داروین و نظریه تکامل: (زندگی و اندیشههای او)، مارکوپولو، مصریان باستان، توماس ادیسون و شکسپیر. هر یک از کتابهای این مجموعه دربردارنده چندین فعالیت و سرگرمی متنوع هستند که مطالعه کتاب را نهتنها جذاب میکند بلکه کاربردی نیز است.
نیوتن؛ عجیب، پرکار، نامتعارف
کتاب «اسحاق نیوتن و فیزیک برای کودکان» به معرفی یکی از برجستهترین دانشمندان عصر مدرن اروپا که نیوتن باشد، میپردازد. اختراعات و اکتشافهایی که نیوتن انجام داد پایههای نوین علمی عصر جدید را بنیان نهاد. در این کتاب علاوهبر اینکه با شخصیت عجیب و نامتعارف نیوتن آشنا میشوید، اختراعات و اکتشافات وی نیز مرور شده است.
«اسحاق نیوتن طی تنها چند سال به کشفیات برجستهای در زمینه فیزیک، ستارهشناسی نورشناسی و ریاضیات دست یافت، اما به هیچکس حرفی نزد. او شخصیتی منزوی و حسود داشت، اما دستتنها حیطه و معنای پیشرفت علمی را دگرگون کرد و راهنمای عصر روشنگری شد. نیوتن تلسکوپ انعکاسی را اختراع کرد، نحوه حرکت سیارات و ستارههای دنبالهدار را تشریح کرد، طبیعت چندرنگ نور سفید را کشف کرد و حسابان را که حوزهای نو در ریاضیات بود، پایهریزی کرد».
«اسحاق نیوتن و فیزیک برای کودکان» نوشته کری لوگن هولیهان و ترجمه شیوا مقانلو است که در 10 فصل سرگذشت نیوتن را روایت میکند. عنوان برخی فصلهای کتاب عبارتند از: «پسری که مثل هیچکس نبود»، «تحصیل در کمبریج»، «سالهای پنهان»، «در جستوجوی تغییر» و «مردی ساکن برج لندن».
روایت یک اشتیاق
نقشه چیست و چه کمکی به ما میکند؟ نویسنده «جهان در نقشهها» از اشتیاق و علاقهاش به نقشههای جغرافی میگوید و سعی دارد خواننده را با دانستنیهای گوناگون و جذاب نقشه و جغرافی آشنا کند.
جغرافی همان مکان است، در واقع به هرجا که پا بگذارید با جغرافی سروکار دارید. ممکن است شما در مرکز شهری بزرگ و در محاصره ساختمانهای بلند زندگی کنید یا شاید در روستایی که جز مزرعه چیزی در نزدیکی خود نبینید. در هر حال موقعیت جغرافیایی شما بیشک مشخصات منحصربهفردی دارد؛ هم به لحاظ طبیعی، هم به لحاظ ساختگی. یکی از اساسیترین خصوصیات جغرافیایی هر مکان مشخصات طبیعی آن است که به آن شکل طبیعی زمین میگویند. کوه، تپه، جلگه، صحرا، جویبار، رودخانه و... همگی اشکال طبیعی زمین هستند. جزئیات ویژگیهای سطح زمین که توپوگرافی نامیده میشود با محل و نحوه زندگی مردم در ارتباط است. در واقع موقعیت یک مکان و خصوصیات فیزیکی آن شرایط آب و هواییاش را تعیین میکند.
«جهان در نقشهها» از تاریخ جذاب نقشه و نقشهکشی میگوید، از دریانوردان و جهانگردان و از اینکه تکنولوژی با چه روشهایی توانایی ما را در درک جهان پیرامونمان افزایش داده است.
این کتاب که به نمودار و نقشههای تمامرنگی مزین است، کودکان و نوجوانان را به درکی عمیق از اصول و مفاهیم جغرافیایی میرساند و به آنها نشان میدهد چگونه میتوان از اطلاعات ارزشمند نقشهها رمزگشایی کرد. کتاب «جهان در نقشهها» (از نقاشی غارها تا جیپیاس) نوشته ریچارد پنچیک و ترجمه ساقی نخعیزاده پنج بخش با عنوانهای «درباره جغرافی»، «نقشهها و کرههای جغرافیایی: ترسیمکنندگان زمین»، «جغرافی و دنیای نو»، «جنگ، قدرت و گنج: استفادههای ویژه از نقشه» و «جغرافی و نقشه: حال و آینده» دارد.