مجموعه داستان«شهر یک نفره » اولین کتاب مرجان بصیری است که توانسته به هر شکل جای خود را در میان مخاطبان ادبیات داستانی باز کند._
خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)رسول آبادیان: یکی از مشکلات نویسندگان و شاعران جوان این است که ظاهرا قرار نیست با اولین کارها دیده شوند و نگاه جمعی جامعه کتاب خوان ما خصوصا در حوزه ادبیات به آن ها نگاهی تحقیر آمیز است، بر همین اساس چهره هایی که می توانند حضور خود را به عنوان نویسنده یا شاعر با همان کتاب اول به اثبات برسانند نکته ای امیدوار کننده است.
مرجان بصیری در مجموعه داستان«شهر یک نفره»گرچه روایت هایش را بر محوری تکراری استوار مرجان بصیری در مجموعه داستان«شهر یک نفره»گرچه روایت هایش را بر محوری تکراری استوار کرده و با همه موضوعات برخوردی یکسان دارد اما نوع نگاه او به مناسبات آدم ها و واکاوی دغدغه هایشان نگاهی مخصوص به خود اوست که شبیه اش را کمتر در داستان نویسی این چند ساله دیده ایم. کرده و با همه موضوعات برخوردی یکسان دارد اما نوع نگاه او به مناسبات آدم ها و واکاوی دغدغه هایشان نگاهی مخصوص به خود اوست که شبیه اش را کمتر در داستان نویسی این چند ساله دیده ایم.
بصیری در این مجموعه 10 داستان کوتاه به چاپ رسانده که گویی یک موضوع واحد را دنبال می کنند،یعنی این که او نتوانسته آن گونه که باید و شاید از پس ساخت داستانی سوژه های انتخابی بر آید و به همین دلیل بسیاری از فکرهای اولیه را قربانی شتاب در نوشتن کرده است.
اغلب آدم های داستانی کارهای این نویسنده با اندکی تفاوت یاد آور همدیگر هستند، در حالی که فضاهای داستانی اوشخصیت هایی با نام و نشانی دیگر را می طلبند.
دنیای داستانی بصیری در این مجموعه دنیایی سرد و کرخت است که از روح شخصیت هایش نشات می گیرد که باز تولید همین فضای کسالت آور را می توان یکی از محسنات کارهای او به حساب آورد،نکته ای که رد پای آن را می توان در تک تک داستان ها پیدا کرد.
معلوم نیست که بصیری در این مجموعه تا چه اندازه تحت تاثیر فضای غالب داستان نویسی امروز یعنی گرایش شهری نویسی و کارهای آپارتمانی بوده اما معلوم نیست که بصیری در این مجموعه تا چه اندازه تحت تاثیر فضای غالب داستان نویسی امروز یعنی گرایش شهری نویسی و کارهای آپارتمانی بوده اما ظاهر نوشته های او به شدت این تاثیر پذیری را به ذهن خواننده متبادر می کنند. ظاهر نوشته های او به شدت این تاثیر پذیری را به ذهن خواننده متبادر می کنند.
البته این را هم باید گفت که اگر بصیری در این مجموعه نیم نگاهی هم به فضای رایج داشته در نگاه اوهیچ خللی وارد نشده و دنیای داستانی او باز هم نشان از یک استعداد خوب دارد که از این پس باید با جدیت بیشتری از آن حفاظت کند.
آن چه از ساختارداستان های بصیری برداشت می شود این مسئله است که او یک نویسنده واقع گراست و زمانی که سعی می کند پا در مسیری دور از ذهنیت اصلی خود بگذارد خود و خواننده اش را دچار مشکل می کند،ساخت و ساز اغلب داستان های این نویسنده ساخت و سازی رئالیستی دارند و او از این منظر توانسته شکلی دیگر از مناسبات شهری را القا کند، اما زمانی که تلاش کرده این نگاه واقع گرایانه را در پوششی سور رئالیستی قرار دهد به شدت کارهایش را دچار افت کرده.
یکی از نکات بارز داستان های بصیری نشان دادن شایسته تنهایی آدم های ساکن در شهرهای بزرگ است ،آدم هایی که در اوج شادابی باز هم گوشه بیشتر داستان های بصیری رنگ و بویی غافل گیر کننده دارند که در لحظه های ناب داستانی رخ می نمایانند ،او به راحتی توانسته در داستانی چون«نادیا» از افرادی بی نام ونشان شخصیت هایی جاندار بسازد و وجود آن ها را به روح مخاطب بقبولاند. ای خلوت را جستجو می کنند تا لحظه ای بدون دغدغه با خود و خیالات شان تنها باشند که این نوع نگاه در داستان«چند ثانیه بعد» به اوج خود رسیده است.
بیشتر داستان های بصیری رنگ و بویی غافل گیر کننده دارند که در لحظه های ناب داستانی رخ می نمایانند ،او به راحتی توانسته در داستانی چون«نادیا» از افرادی بی نام ونشان شخصیت هایی جاندار بسازد و وجود آن ها را به روح مخاطب بقبولاند.
اشاره بصیری به عنصر در حال فراموشی عشق در محیط یک خانواده با داستانی مانند«نارنجی» خوب از آب در آمده و چفت و بست مناسب همه اجزا با یکدیگر در این کار را باید از دیگر زیبائی های کاراو بدانیم، بصیری در داستان فوق موفق به ایجاد فضایی شبه نمایشی می شود و بر همین اساس توجه او به جزئیات وحتی وسایل درون خانه شیوه ای بدیع برای رسوخ بیشتر به عمق شخصیت ها ست.
یکی دیگر از محسنات کارهای بصیری این است که شخصیت های او تا مدتی ذهن خواننده را تسخیر می کنند و ایجاد این همذات پنداری بر خاسته از حس شهری کارهای یکی دیگر از محسنات کارهای بصیری این است که شخصیت های او تا مدتی ذهن خواننده را تسخیر می کنند و ایجاد این همذات پنداری بر خاسته از حس شهری کارهای او را در حد کارهایی قابل قبول در ذهن مخاطب ارتقا می دهد. او را در حد کارهایی قابل قبول در ذهن مخاطب ارتقا می دهد.
وجه غالب داستان های این مجموعه همان وجه قصه گویی و دارا بودن یک ماجرای اصلی و چند ماجرای فرعی است،همان نکته ای که نگاه رئالیستی او به مناسبات آدم ها را بیشتر به اثبات می رساند،بصیری در داستان هایش دوست دارد که از وضعیتی خاص، داستانی سر راست بسازد که تا حد زیادی در این راه موفق بوده.
داستان کوتاه«شهر یک نفره» که نام کتاب را هم به خود اختصاص داده را به دلایل گوناگون می توان ضعیف ترین داستان مجموعه دانست زیرا ساخت و سازعجله وار و استفاده از شخصیت های دیگر داستان ها در آن نشان دهنده این موضوع است که نویسنده نگران ایجاد ارتباط بین خود و مخاطب است و بر همین اساس سعی کرده که شخصیت هایش را در این داستان یک بار دیگر معرفی کند،موضوعی که دلیل منطقی ندارد و خود داستان را هم دچار مشکل کرده است.
مجموعه داستان «شهر یک نفره» سال 1387 در شمارگان 2200نسخه و قیمت 1400تومان توسط انتشارات ققنوس عرضه شده است.
خبرگزاری کتاب ایران
